Czy COVID-19 wstrząśnie bułgarskim rynkiem mieszkaniowym?

Wedługo raportu Stowarzyszenie Prognozowania Budownictwa w Europie Wschodniej, kryzys COVID-19, nie dotknął sektora budowlanego w Bułgarii, a w szczególności budownictwa mieszkaniowego. EECFA (Eastern European Construction Forecasting Association) prowadzi badania na rynkach nieruchomości 8 krajów Europy Wschodniej, takich jak: Bułgaria, Chorwacja, Rumunia, Rosja, Serbia, Słowenia, Turcja i Ukraina.

Działalność budowlana

Ograniczona aktywność gospodarcza, w ciągu 3-miesiecznego stanu wyjątkowego (między 13 marca a 13 maja) spowodowała spadek wskaźnika produkcji budowlanej w budownictwie mieszkaniowym, w tym okresie średnio o 16,9% rdr. W czerwcu produkcja budowlana była niższa już tylko o 4,3% rdr., ponieważ firmy w tym sektorze zaczęły wracać do normalności. Rozpoczęte już projekty mieszkaniowe i niemieszkalne maja zabezpieczenie finansowe, i oczekuje się, że zostaną zakończone na czas. Mimo rosnącego bezrobocia, nie ma większych strat w dochodach osób chętnych do zakupu przed rozpoczęciem kryzysu COVID-19.Poza tym skumulowane, rozpoczęte projekty, w ciągu ostatnich kilku lat zaczęły się urzeczywistniać, w II kwartale 2020 r. ukończono 3660 mieszkań, czyli o 56% więcej niż w II kwartale 2019 r. Z drugiej strony niepewność ekonomiczna tymczasowo schłodziła apetyty inwestorów w projektach mieszkaniowych. Liczba mieszkań objętych zezwoleniem w II kwartale 2020 r. spadła o 29,9%, natomiast pod względem mieszkań rozpoczętych spadek nie był tak dramatyczny (-15,6%).
W nadchodzących miesiącach nie będzie widać jeszcze pełnej ekspozycji bułgarskiego budownictwa mieszkaniowego i rynku nieruchomości jako całości, na kryzys COVID-19. Stopa bezrobocia w II kwartale 2020 r. wyniosła 5,9%, czyli o 1,8 p.p. więcej niż na koniec 2019 r. W perspektywie średnioterminowej utrata dochodów, będzie odzwierciedlać zamiar ludzi do zakupu nieruchomości, co może mieć wpływ na chłodzenie inwestycji w nieruchomości mieszkalne.
 

Rynek mieszkaniowy

W stanie wyjątkowym działalność na rynku nieruchomości mieszkalnych została ograniczona z powodu utrudnionych usług administracyjnych .Dodatkowo, niepewność dotyczącą najbliższej przyszłości sprawiła, że nabywcy tymczasowo wycofali sie z rynku. W rezultacie łączna liczba transakcji mieszkaniowych w Bułgarii w II kwartale 2020 r. zmniejszyła się o 27,8% w stosunku do II kw, 2019. W Sofii, która ma największą część rynku (około 15%), spadek był niższy (-7,6%). Latem tego roku zauważyliśmy, że kupujący stopniowa wracają na rynek, ale spodziewają się większej obniżki cen, niż sprzedający chcą zaoferować. Niedobór wysokiej jakości nieruchomości w dużych miastach nadal oddaje siłę rynkowa w ręce podaży, a poziom cen pozostaje prawie niezmieniony, w porównaniu z początkiem 2020 roku.

       W perspektywie krótkoterminowej  popyt na nieruchomości jest wspierany przez 3 główne czynniki:

• Pomimo rosnącego bezrobocia, nie ma większych strat w dochodach wśród osób chętnych do zakupu nieruchomości sprzed kryzysu COVID-19

• Oprocentowanie kredytów hipotecznych, w ciągu ostatnich 5 miesięcy było stabilne, a od lipca 2020 r. średnia stopa procentowa osiągnęła poziom 2,89%, czyli blisko historycznego minimum wynoszącego 2,85%. W okresie zagrożenia instytucje finansowe zaczęły być znacznie bardziej rygorystyczne w zakresie wymogów, biorąc pod uwagę dotknięte sektory gospodarki. Ogólnie rzecz biorąc, banki maja niezbędną płynność do finansowania rentownych projektów po obu stronach- przedsiębiorców budowlanych i rodzin kupujących mieszkanie, dom czy inną nieruchomość. Według danych Bułgarskiego Banku Narodowego łączna suma udzielonych kredytów pozostaje stabilna, z wyjątkiem znacznej negatywnej zmiany w maju 2020 r., kiedy to liczba nowych kredytów mieszkaniowych spadła o prawie 28% rdr. 

• Zakup nieruchomości w Bułgarii, jako inwestycji jest popularny wśród osób z "darmowymi" pieniędzmi, ponieważ stopy depozytowe są bliskie zeru. Takie inwestycje mogą osiągnąć dobra rentowność, zwłaszcza w przypadku przed zakończeniem projektu budowlanego, kiedy to ceny sa najniższe. Jeden segment rynku nieruchomości mieszkaniowych przezywa zauważalny wzrost. Ze względu na pandemię, ludzie szukaja większej wolności i świeżego powietrza, co skutkuje dużym popytem na domy rodzinne w aglomeracji dużych miast lub w ich pobliżu.

Opracowanie i tłumaczenie: Zespół redakcyjny: www.nieruchomoscibulgaria.pl